Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «تابناک»
2024-04-28@20:57:29 GMT

ادیبستان «تابناک»؛ بیستم

تاریخ انتشار: ۱۸ آبان ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۰۴۹۱۲۸

غزلی از سیف فرغانی

در تن زنده یکی مرده بود زندانی
دل که او را نبود با تو تعلق جانی

ما برآنیم که تا آب روان در تن ماست
برنگیریم ز خاک در تو پیشانی

هرچه در وصف تو گویند و کنند اندیشه
آن همه دون حق تست و تو برتر زآنی

بدوسه نان که برین سفره خاک آلودست
نتوان کرد سگ کوی ترا مهمانی

نیکوان جای به گیسوی چو عنبر روبند
چون درآید سر زلف تو به مشک افشانی

تو به لب مرهم رنجوری و در حسرت آن
مرد بیمار فراق تو ز بی درمانی

جان بدادیم و برآنیم که حاصل نشود
دولت وصل تو ای دوست بدین آسانی

بر سر خوان وصالت به تناول نرسد
بخت پیر من درویش ز بی دندانی

گرچه آنکس که خرد مثل ترا نفروشد
گر به ملک دو جهانت بخرند ارزانی

ورچه مردم طلبند آنچه ندارند ترا
آن گروهند طلب کار که با ایشانی

من غلام توام و بنده شدند آزادان
هندوی چشم ترا ای مه ترکستانی

هر که جان ترک کند زنده بجانان باشد
چون شود زنده بجانان چه غم از بی جانی

سیف فرغانی چندت بتواضع گوید
کبر یکسو نه اگر شاهد درویشانی

 


حکایت

تیمور لنگ زمانی که در خراسان بود دچار یک نوع بیماری شد که پزشکان تشخیص دادند که این بیماری در نتیجه گرمی مزاج است و تنها آبلیموی شیراز است که رفع این بیماری را می‌کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تیمور از این جهت نامه ای به شاه منصور از آل مظفر فرستاد و از او درخواست کرد که چندین ظرف بزرگ آبلیموی شیراز به سرعت به خراسان بفرستد.

شاه منصور در جواب تیمور، نامه ای خواندنی نوشت: «من دکان عطاری ندارم که تو مرا تحقیر می کنی و خیال می کنی که از نسل چنگیز هستی و من برای تو آبلیمو بفرستم. این کار خیال باطلی است. اگر هم آبلیموفروش بودم برای تو نمی فرستادم.»

در آن زمان آل مظفر بر کرمان، شیراز، اصفهان و خوزستان فرمانروا بودند و مرکز حکومت آنان شیراز بود. حاکم اصفهان عموی سلطان زین العابدین پادشاه مظفر بود و نظر داشت که اگر تیمور به اصفهان حمله کند ما باید دروازه های شهر را روی او باز کنیم ولی شاه منصور مظفری اعتقاد داشت که باید در مقابل تیمور ایستادگی کرد.

تیمور لنگ از راه همدان و گلپایگان خود را به سده اصفهان رسانید و در آنجا پس از کسب اطلاعات وسیعی از وضعیت اصفهان شهر را از بهار سال ۷۸۹ محاصره کرد. در این موقع امیرمنصور مظفری برای جمع آوری سپاه از طریق شیراز به خوزستان به ویژه دزفول رفت. تیمور در اصفهان کشتار راه انداخت.

لذا وقتی که تعداد سرها به هفتادهزار نفر رسید، کشتار را متوقف کرد.

پس از این قتل عام، تیمور با سپاهیان خود به سمت شیراز حرکت کرد. اهالی شهر دروازه‌ها را گشودند در حالی که ملک منصور از آل مظفر در دزفول بود. او بعد از آنکه هرکس از آل مظفر را که در شیراز اسیر نموده بود کشت. او بخاطر شیشه‌ای آبلیموی شیراز و بی تدبیری آل مظفر، شیراز را فتح کرد و آل مظفر را برانداخت.

 

ایجاز

ایجاز یعنی خلاصه کردن و کوتاه سخن گفتن و پیراستن شعر و نثر از حواشی و زوائد، به طوری که، بیشترین توان بیان در عین داشتن کمترین تعداد کلمات، ابیات و جملات حاصل آید. موجز و مختصر گفتن و سرودن را ایجاز گویند.

مثال: آمدم، نبودی، رفتم

منظور این است که: به درب خانه ات آمدم و چون تو خانه نبودی،من هم رفتم.

 

سیف فرغانی

سیف الدین ابوالمحامد محمد الفرغانی از شاعران و عارفان عالیقدر نیمهٔ دوم قرن هفتم و اوایل قرن هشتم هجری است. وی بعد از خروج از زادگاه خود (فرغانه) مدتی در آذربایجان و بلاد روم و آسیای صغیر به سر برده است. به طوری که از آثار او استنباط می‌شود وی اهل تصوف و عرفان بوده و سالها به کسب کمالات معنوی و سیر و سیاحت پرداخته است. مجموعه اشعار او از غزل و فصیده و قطعه و رباعی حدود ده الی یازده هزار بیت است. او توحش ،حمله و فجایع مغولان را در ایران شاهد بوده و در زمان سلطه ی آنان می زیسته است. او ارادتی وافر به سعدی داشته و بین آن دو مکاتباتی نیز بوده است. این شاعر بزرگوار در سال ۷۴۹ هجری در یکی از خانقاه های آقسرا وفات یافت. قصیدهٔ او که با مصرع «هم مرگ بر جهان شما نیز بگذرد» آغاز می‌شود و  خطاب به مغولان مهاجم سروده شده از اشعار معروف این شاعر آزاده است.
اشعار وی دارای پختگی کامل می باشد و تلاش داشته از پیچیدگی پرهیز کند و به شیوه ی سعدی نظر خاص داشته است.

 

حکایت

روزی به غرور جوانی سخت رانده بودم و شبانگاه به پای گریوه‌اي سست مانده. پیرمردی ضعیف از پس کاروان همی‌آمد و گفت: چه خُسبی که نه جای خفتن است؟ گفتم: چون رَوَم که نه پای رفتن است. گفت: این نشنیدی که صاحب دلان گفته‌اند رفتن و نشستن به که دویدن و گسستن.
 
اي که مشتاق منزلی، مشتاب
پند من کار بند و صبر آموز
اسب تازی دو تک رود به شتاب
واشتر آهسته میرود شب و روز

****
وقتی به جهل جوانی بانگ بر مادر زدم، دل آزرده به کنجی نشست و گریان همی‌گفت: مگر خردی فراموش کردی که درشتی میکنی؟
 
چه خوش گفت: زالی به فرزند خویش
چو دیدش پلنگ افکن و پیل تن
گر از عهد خردیت یاد آمدی
که بیچاره بودی در آغوش من
نکردی دراین روز بر من جفا
که تو شیر مردی و من پیرزن

 

غزلی از حسین زحمتکش

با خنده کاشتی به دل خلق٬ کاش ها
با عشوه ریختی نمکی بر خراش ها

هرجا که چشم های تو افتاد فتنه اش
آن بخش شهر پر شده از اغتشاشها

گیسو به هم بریز و جهانی ز هم بپاش!
معشوقه بودن است و «بریز و بپاش» ها

ایزد که گفته بت نپرستید پس چرا؟
دنیا پر است این همه از خوش تراش‌ها؟!

از بس به ماه چشم تو پر میکشم٬ شبی
آخر پلنگ می شوم از این تلاشها

 

اعتراض

اعتراض جملۀ معترضه یا زائدی است، كه ميان جملۀ اصلى آمده باشد. مثلِ نكته‌اى از قبيل دعا و نفرين و غيره:

شكّرفروش- كه عمرش دراز باد
چرا تفقّدى نكند طوطى شكرخا را

جملۀ «كه عمرش دراز باد» جملۀ معترضه و از موجبات اطناب است یا «پدرِ او -که خدایش بیامرزد- در  کاروان بود.»

منبع: تابناک

کلیدواژه: طوفان الاقصی غزه فلسطین جنبش انصارالله یمن هادی چوپان ادیبستان ادبیات شعر طوفان الاقصی غزه فلسطین جنبش انصارالله یمن هادی چوپان آل مظفر

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۰۴۹۱۲۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

برنامه‌های گرامیداشت روز و هفته شیراز اعلام شد

به گزارش خبرنگار مهر، محمدعلی چوبینی بعد از ظهر یکشنبه در نشست خبری با اصحاب رسانه با موضوع تشریح ویژه برنامه‌های گرامیداشت هفته و روز شیراز بیان کرد: سه شب شعر با حضور شاعران شاخص در روزهای دوازدهم (شب شعر بهارنارنج در سالن همایش‌های شهر)، شانزدهم (شب شعر طنزخند در باغ دلگشا) و نوزدهم اردیبهشت (شب شعر نکوداشت هفته شیراز در روز اختتامیه در باغ جهان‌نما) برگزار می‌شود.

رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری شیراز گفت: غبارروبی حرم مطهر شاهچراغ (ع) با حضور مدیریت شهری و مسؤولان این مکان مقدس و برگزاری ویژه برنامه هفته نکوداشت شیراز با دعوت از مسؤولان و هنرمندان از رویدادهای روز پنجشنبه سیزدهم اردیبهشت است.

چوبینی افزود: در روز شنبه ۱۵ اردیبهشت مصادف با روز شیراز تعویض قرآن کریم دروازه قرآن بنا به سنت هرساله و نمایش ویدئومپینگ روز شیراز روی برج آزادی تهران نیز اجرا می‌شود.

وی افزود: برنامه عمومی جنگ شادی در باغ عفیف‌آباد با حضور طنزپردازان شاخص در روزهای شانزدهم، هفدهم و هجدهم اردیبهشت، برپایی رویداد پالوده و بستنی شیرازی از روز شانزدهم تا ۲۰ اردیبهشت و رویداد نقاشی خط سعدی از دوازدهم تا سی‌ام اردیبهشت، برگزاری جشنواره شیراز ورزشی برای کودکان طی روزهای شانزدهم تا نوزدهم اردیبهشت از ساعت ۱۶ عصر در پیاده‌راه سلامت استاد شجریان از دیگر رویدادهای هفته شیراز است.

وی خاطرنشان کرد: همچنین در این هفته میزبان شهرداران یزد و اصفهان جهت انعقاد تفاهم‌نامه مثلث طلایی گردشگری این سه شهر هستیم و آغاز جانمایی ۱۲۵ استرابورد یا استند تبلیغاتی ایستاده جدید در سطح شهر و اجرای طرح گردشگری باغات شیراز نیز در هفته شیراز صورت می‌گیرد.

معاون فرهنگی شهردار شیراز افزود: توسعه گردشگری باغات متناسب با شرایط باغات و قوانین حاکم بر باغات در جهت حفظ و احیا و توسعه گردشگری و اقتصاد شهری در شیراز، سناریونویسی موزه شهر تا پایان اردیبهشت، پیگیری تدوین دانش‌نامه شیراز جلد اول حاوی معرفی مشاهیر و بزرگان شیراز که پایان خرداد به تمام می‌رسد از دیگر اقدامات سازمان فرهنگی شهرداری شیراز در هفته پیش رو است.

وی افزود: طراحی و احداث آمفی‌تئاتر روباز با ظرفیت حداقل پنج هزار نفر، انعقاد قرارداد سمفونی شیراز با کارن همایونفر جهت اجرای فاخر اثری برای شیراز، پیگیری تدوین دایره‌المعارف شیراز در هشت جلد که به سه زبان ترجمه خواهد شد نیز دیگر برنامه‌هایی است که توسط سازمان فرهنگی شهرداری برگزار خواهد شد.

چوبینی در پایان گفت: فضاسازی شهری متناسب با هفته شیراز، برپایی جشنواره عکاسی، توزیع عرقیات مخصوص شیراز به ویژه عرق بهار نارنج در غرفه‌های زندیه و باغ عفیف‌آباد، پخش پادکست شیراز در پروازهای فرودگاهی نیز از جمله دیگر برنامه‌های هفته نکوداشت شیراز است.

کد خبر 6091398

دیگر خبرها

  • مسمومیت ۲۹ پزشک با مشروبات الکلی تقلبی در شیراز | یک پزشک زن فوت کرد و یک پزشک دیگر در کما
  • مسمومیت ۲۹ پزشک با مشروبات الکلی تقلبی در شیراز
  • سفیراندونزی از غرفه استان فارس بازدید کرد
  • اوقات شرعی فردا دهم اردیبهشت در شیراز
  • بازدید شبانه خبرنگاران از خط ۲ مترو شیراز
  • برنامه‌های گرامیداشت روز و هفته شیراز اعلام شد
  • فال محمدرضا پهلوی هنگام افتتاح آرامگاه جدید سعدی | تصویر
  • شعار هواداران تراکتور علیه ایجنت معروف فوتبال ایران!
  • اوقات شرعی فردا هشتم اردیبهشت در شیراز
  • ۸ نفر از اعضای یک خانواده با قارچ مسموم شدند